نگاهی به نبرد ذوقار و جایگاه آن در تاریخ‌نگاری اسلامی

نویسنده

  • علی‌اصغر میرزایی
چکیده مقاله:

این مقاله می‌کوشد در چارچوب الگوهای روش‌شناختی و معرفت‌شناختی تاریخ‌نگاری اسلامی، واقعه‌ی ذوقار و ارتباط آن را با نبردهای ایران و اعراب در متون تاریخ‌نگاری اسلامی واکاوی کند.فرضیه‌ی مقاله این است که تبدیل واقعه‌ی ذوقار به نماد انتصاب عرب از عجم و هم زمانی آن با بعثت پیامبر در سنت تاریخ‌نگاری ایرانی اسلامی، بر پیش‌فرض مورخان اسلامی و دیدگاه آن‌ها درباره‌ی رویدادهای تاریخی در قالب یک طرح انداموار و پیوستاری بنا شده است. در اندیشه‌ی تاریخ‌نگاری اسلامی، واقعه‌ی ذوقار در چارچوبی مبتنی بر توالی چند رویداد مهم و در جهت تحقق رویدادی بس بزرگ‌تر، که آبستن رخدادهای مهم سیاسی و دینی بوده، تبیین شده است.این رویکردِ مورخان اسلامی به واقعه‌ی ذوقار، بیش از هر چیز، بازتاب‌دهنده‌ی نیازهای عصر راویان و مورخان در جهت‌دهی به عمل سیاسی و ذهنیت فرهنگی مخاطبانشان است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاهی به نبرد ذوقار و جایگاه آن در تاریخ نگاری اسلامی

این مقاله می کوشد در چارچوب الگوهای روش شناختی و معرفت شناختی تاریخ نگاری اسلامی، واقعه ی ذوقار و ارتباط آن را با نبردهای ایران و اعراب در متون تاریخ نگاری اسلامی واکاوی کند.فرضیه ی مقاله این است که تبدیل واقعه ی ذوقار به نماد انتصاب عرب از عجم و هم زمانی آن با بعثت پیامبر در سنت تاریخ نگاری ایرانی اسلامی، بر پیش فرض مورخان اسلامی و دیدگاه آن ها درباره ی رویدادهای تاریخی در قالب یک طرح انداموار...

متن کامل

نگاهی تحلیلی به باستان‌شناسی و جایگاه آن در ایران

حدود یک ونیم قرن پیش، چیزی به‌نام یا با مضمون باستانشناسی، در ایران وجود قابل ملاحظه‌ای نداشت امّا اکنون دارد. این شاخه از علوم انسانی، به عنوان یکی از پیامدهای نفوذ سیاسی اقتصادی جهان غرب در ایران ظاهر شد و پس از طی فراز و نشیب‌هایی، به وضعیت امروزی خود رسید؛ یعنی اکنون، باستانشناسی در سطوح مختلف جامع? ایران جایگاه خاصّی دارد. اما این یک سخن کلّی است، و اگر بر چشم‌انداز عمومی باستان‌شناسی در ایرا...

متن کامل

جایگاه ابومخنف ازدی در تاریخنگاری اسلام

رشد و تکامل تاریخ نگاری در اسلام مرهون تلاش و جدیت مورخان در مناطق مختلف اسلامی بود و در این میان تاریخ نگاران عراقی نقش مهم هم در مراحل شکل گیری تاریخ نگاری و هم تکامل شیوه های آن داشتند. ابومخنف ازدی یکی از بزرگترین مورخان عراق در قرن دوم هجری است او از موقعیت برتر قبیله ازد و خاندان مخنف بهره ور بود و با اهتمام فراوان و واقع نگری به ثبت و ضبط رویدادهای تاریخی بخصوص درباره عراقیان و شیعیان و ...

متن کامل

جایگاه علمی و تحقیقاتی دانشگاه‌های برتر غیردولتی در جهان؛ نگاهی به جایگاه دانشگاه آزاد اسلامی

شاخص‌های علمی متعددی برای توسعه‌یافتگی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی تعریف شده است که در انتخاب برترین دانشگاه‌ها در رتبه‌بندی‌های جهانی مورد توجه قرار می‌گیرد. توجه به این شاخص‌ها و بررسی جامع از وضعیت دانشگاه‌های غیردولتی و برتر جهان می‌تواند الگوهای مناسبی را برای گسترش کمّی و کیفی آموزش عالی در ایران فراهم آورد؛ بر این اساس،سؤال اصلی این است که چه عوامل و متغیرهایی باعث برتری برخی از دانشگاه...

متن کامل

نگاهی به مرو و کتابخانه‌های آن در دوره اسلامی

مرو از شهرهای مهم ایران در دوره‌های مختلف تا سده سیزدهم هجری/ نوزدهم میلادی است و از پیشینه تاریخی مهمی برخوردار است. این شهر که حوادث بسیاری را به‌خود دیده و پشت سر گذاشته، نه تنها از نظر سیاسی، بلکه از نظر فرهنگی و اقتصادی نیز برای حکومت‌ها حائز اهمیت بوده است. از نظر اقتصادی این شهر بر سر راه جاده ابریشم بوده و از نظر فرهنگی نیز در دوره اسلامی دارای کتابخانه‌هایی بوده که مورد استفاده دانشمند...

متن کامل

نگاهی تحلیلی به باستان شناسی و جایگاه آن در ایران

حدود یک ونیم قرن پیش، چیزی به نام یا با مضمون باستانشناسی، در ایران وجود قابل ملاحظه ای نداشت امّا اکنون دارد. این شاخه از علوم انسانی، به عنوان یکی از پیامدهای نفوذ سیاسی اقتصادی جهان غرب در ایران ظاهر شد و پس از طی فراز و نشیب هایی، به وضعیت امروزی خود رسید؛ یعنی اکنون، باستانشناسی در سطوح مختلف جامع? ایران جایگاه خاصّی دارد. اما این یک سخن کلّی است، و اگر بر چشم انداز عمومی باستان شناسی در ایرا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 4

صفحات  -

تاریخ انتشار 2010-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023